Bitcoin và NFT (Non-Fungible Tokens): Sự trỗi dậy của Ordinals.

Trong một thời gian dài, khái niệm NFT (Non-Fungible Tokens) chủ yếu gắn liền với blockchain Ethereum và các chuỗi tương thích hợp đồng thông minh khác. Tuy nhiên, sự xuất hiện của giao thức Ordinals vào đầu năm 2023 đã thay đổi hoàn toàn cục diện, mang NFT đến với blockchain Bitcoin và mở ra một kỷ nguyên mới cho tài sản kỹ thuật số trên mạng lưới ban đầu này.

NFT là gì?

NFT là các tài sản kỹ thuật số độc nhất vô nhị, không thể thay thế lẫn nhau, được lưu trữ trên blockchain. Mỗi NFT có một ID duy nhất và metadata (siêu dữ liệu) riêng biệt, chứng minh quyền sở hữu đối với một vật phẩm số (hoặc vật lý) như tác phẩm nghệ thuật, âm nhạc, video, sưu tầm, v.v. Khác với Bitcoin (có thể thay thế, mỗi BTC đều giống nhau), mỗi NFT là duy nhất.

Bitcoin không có Hợp đồng thông minh phức tạp:

Bitcoin blockchain được thiết kế chủ yếu để chuyển giá trị và không hỗ trợ các hợp đồng thông minh phức tạp theo cách mà Ethereum làm. Điều này khiến việc tạo ra các NFT theo cách truyền thống (như trên Ethereum) trên Bitcoin là không thể. Do đó, cho đến gần đây, cộng đồng tiền điện tử thường cho rằng NFT chỉ có thể tồn tại trên các blockchain khác.

Sự ra đời của Ordinals:

Ordinals Protocol là một giao thức đánh số cho phép gán một số thứ tự duy nhất cho mỗi Satoshi (đơn vị nhỏ nhất của Bitcoin, 1 BTC = 100 triệu Satoshi). Mỗi Satoshi được gán một số thứ tự từ 0 trở đi, theo thứ tự khai thác và giao dịch. Điều này tạo ra một hệ thống theo dõi và xác định danh tính cho từng Satoshi.

"Inscriptions" (Khắc): Mang NFT đến Bitcoin:

Sau khi gán số thứ tự, giao thức Ordinals cho phép người dùng "khắc" (inscribe) dữ liệu trực tiếp lên từng Satoshi. Dữ liệu này có thể là hình ảnh, video, âm thanh, văn bản hoặc bất kỳ dạng dữ liệu kỹ thuật số nào. Khi một Satoshi được khắc dữ liệu, nó trở thành một "Inscription" – về cơ bản là một NFT trên blockchain Bitcoin.

Điểm khác biệt và ý nghĩa của Ordinals NFT:

Lưu trữ On-chain: Không giống như nhiều NFT trên Ethereum chỉ lưu trữ liên kết đến dữ liệu trên các kho lưu trữ tập trung (như IPFS), Inscriptions trên Bitcoin được khắc và lưu trữ trực tiếp trên blockchain Bitcoin. Điều này có nghĩa là dữ liệu của NFT là vĩnh viễn và không thể bị xóa bỏ hoặc thay đổi, làm tăng tính "bất biến" và độ bền của NFT.

Tính bảo mật của Bitcoin: Các Inscriptions được thừa hưởng tính bảo mật mạnh mẽ của mạng lưới Bitcoin. Điều này mang lại sự tin cậy cao hơn về quyền sở hữu và tính toàn vẹn của NFT.

Khơi dậy hoạt động trên Bitcoin: Sự xuất hiện của Ordinals đã tạo ra một làn sóng hoạt động mới trên blockchain Bitcoin, thu hút các nhà sưu tầm và nghệ sĩ. Nó cũng dẫn đến sự phát triển của các tiêu chuẩn token mới như BRC-20 (tương tự ERC-20 trên Ethereum nhưng được xây dựng trên Ordinals), cho phép tạo ra các token có thể thay thế được trên Bitcoin.

Tăng phí giao dịch: Hoạt động khắc Inscriptions đã làm tăng đáng kể số lượng giao dịch và kích thước giao dịch trên mạng Bitcoin, dẫn đến việc tăng phí giao dịch. Điều này có lợi cho các thợ đào Bitcoin.

Tranh cãi trong cộng đồng: Ordinals đã gây ra một cuộc tranh luận trong cộng đồng Bitcoin. Một số người chào đón nó như một sự đổi mới giúp tăng tiện ích và giá trị cho Bitcoin, trong khi những người khác lo ngại nó làm tắc nghẽn mạng và làm tăng phí giao dịch, đi chệch khỏi tầm nhìn ban đầu của Bitcoin như một loại tiền tệ.

Dù có tranh cãi, Ordinals và các Inscriptions đã chứng minh khả năng mở rộng chức năng của Bitcoin ngoài vai trò là một kho lưu trữ giá trị và phương tiện trao đổi. Nó đã mở ra một chương mới cho sự phát triển của tài sản kỹ thuật số và NFT trên blockchain lâu đời nhất và an toàn nhất thế giới.